Congruentie, het begrip

Dit begrip is ontwikkeld om een groep verschijnselen te omvatten die van groot belang zijn de psychotherapie en voor alle menselijke interactie. Congruentie is de term die we gebruiken om een nauwkeurige overeenstemming tussen het innerlijke ervaren en het bewust worden ervan, aan te geven. Het kan nog verder uitgebreid worden tot een samenvallen van beleving, bewustzijn en communicatie. Het eenvoudigste voorbeeld is misschien de zuigeling. Als hij honger ervaart op het fysieke vlak, dan blijkt zijn bewustwording daarvan samen te vallen met zijn ervaring en zijn communicatie is ook congruent met zijn ervaring. Hij is hongerig en ontevreden en dat is voor hem waar op ieder niveau. Hij is op dat ogenblik een volkomen geīntegreerd geheel in dat hongerig zijn. Wanneer hij daarentegen verzadigd en tevreden is, dan is dat eveneens een onverdeelde congruentie, die zich tegelijkertijd openbaart op het niveau van lichamelijkheid, bewustzijn en communicatie. Hij is door en door een eenheid in zijn persoon, onverschillig of we nu zijn ervaring bezien op het niveau van zijn spijsvertering, van zijn bewustzijn of van zijn communicatie. Waarschijnlijk is een van de redenen waarom de meeste mensen gehoor geven aan kinderen het feit dat ze zo volkomen echt, zo'n ongebroken eenheid, zo congruent zijn. Als een klein kind zijn genegenheid of woede of tevredenheid of angst uit, is er voor ons geen twijfel aan of hij is die ervaring door en door. Hij is op een doorzichtige manier angstig of liefhebbend of hongerig of wat dan ook. (Carl. R. Rogers, "Mens worden").