Psychosomatisch, in de geneeskunde gangbare aanduiding voor al die ziektebeelden die zich hoofdzakelijk of uitsluitend manifesteren als lichamelijke ziekteprocessen, maar waarvan de oorzaken of ontstaansvoorwaarden en het verloop duidelijk in verband staan met psychische c.q. emotionele factoren Tot de ‘klassieke’ psychosomatische syndromen behoren de maagzweer of zweer van de twaalfvingerige darm, astma, essentiële hypertensie, neurondermatitis en migraine. Daarnaast zijn er vele kwalen en syndromen die (mede) een psychosomatische oorzaak kunnen hebben, onder andere eczeem, vele gevallen van zogenaamde vetzucht, lage rugpijnen, gynaecologische aandoeningen en diverse seksuele functiestoornissen". (Encarta encyclopedie 1999).
Een Ik-bedreiging kent in de regel een fysieke neerslag. Soms zal dit een tijdelijk ongemak zijn en soms krijgt de persoon te maken met ziektebeelden. Echter kan voor lang niet alle ziektebeelden een fysieke oorzaak worden gevonden. De counselor zal dan ook in zijn praktijk frequent te maken krijgen met cliënten die fysiek ziek zijn, maar waarbij een arts geen fysiologische oorzaak heeft kunnen vinden. Niet zelden heeft een dergelijke cliënt te horen gekregen dat het ‘allemaal tussen de oren zit’. Het gevolg is gewoonlijk dat de cliënt blijft zoeken wat er mis is en behoorlijk gefrustreerd raakt wanneer hij steeds hetzelfde antwoord krijgt: ‘onbekend’.
Het ziek blijven, zorgt ervoor dat een deel van deze cliënten alternatieve genezers gaan bezoeken. Ieder middel wordt benut zolang er maar een redelijke kans bestaat op het achterhalen van de oorzaak.
Als één van de laatste haltes is het bezoeken van een counselor. Dit bezoek ligt dikwijls moeilijk omdat de klachten zich op het fysieke niveau manifesteren. Voor de cliënt lijkt het vergezocht dat de oorzaak in de psyche moet worden gezocht. ‘Per slot van rekening heeft hij last van fysieke klachten’. De counselor dient daarom oor te hebben voor het onbegrip van de cliënt dat er niets is gevonden en dat hij moeite heeft om te geloven dat de oorzaak ‘tussen de oren zit’. Bovendien dient de counselor de fysieke klachten niet te bagatelliseren of buiten beschouwing te laten.
Opmerking: hoewel de counselor geen arts is en derhalve ook geen diagnose mag stellen, dient hij wel in de gaten te houden of de fysieke klachten toenemen in aard, frequentie of omvang. Wanneer dit het geval is dient hij de cliënt door te verwijzen naar een arts.
Het gehoord en gezien worden is het begin van het acceptatieproces van de cliënt, omdat uit onderzoek blijkt dat het merendeel van deze groep cliënten zich niet serieus genomen voelt door de arts(en) of specialisten of alternatief genezers. Een ander aandachtspunt is dat de cliënt behoefte heeft om aan de slag te gaan. De counselor kan hierbij direct gebruik maken van de volgende instrumenten:
1. Ontspanningstechnieken zoals meditatie en autogene training.
2. Lichaamswerk zoals massage en de Feldenkrais methode.
3. Counseling, met in het begin speciale aandacht voor stressreductie (bijvoorbeeld dagstructuur), angstreductie en agressiereductie.
Bovendien is het wenselijk om de cliënt te bevragen welke ervaringen hij heeft met de arts en/of specialist. Als ook of de cliënt er behoefte aan heeft dat de counselor informatie inwint bij de betreffende geneesheer. (Vergeet niet om de cliënt een machtiging te laten tekenen).
Alle rechten voorbehouden aan Gert van Veen en PsychoWerk 2004 (c). Voor meer informatie stuur je een e-mail naar: info@psychowerk.nl